Unia Europejska kontynuuje prace nad uproszczeniem regulacji związanych z raportowaniem i zrównoważonym rozwojem. Odpowiedzią na głosy z rynku jest Pakiet Uproszczeń Omnibus, który wprowadza istotne modyfikacje w kilku kluczowych obszarach. Nowe przepisy mają ograniczyć obciążenia administracyjne i uprościć wymogi formalne, szczególnie dla mniejszych podmiotów.

CSRD — wyższe progi, mniej wymagań

Nowelizacja dyrektywy CSRD podnosi progi wejścia do:

• 1 000 pracowników
• oraz 50 mln euro przychodów lub 25 mln euro aktywów.

W efekcie obowiązek raportowania zniknie dla ok. 80% firm pierwotnie objętych regulacją. Dodatkowo:

• zrezygnowano z sektorowych standardów ESRS,
• wymogi audytowe ograniczono do tzw. limited assurance,
• terminy wdrożenia przesunięto o dwa lata.

To bardzo wyraźny sygnał, że UE reaguje na przeciążenie przedsiębiorstw biurokracją. Choć cele CSRD są ważne, w praktyce wielu firmom, zwłaszcza notowanym MŚP, trudno było sprostać surowym wymogom. Dzięki podwyższeniu progów i uproszczeniu zasad, realnie odetchnie rynek — zwłaszcza sektor MŚP, który dotąd był nieproporcjonalnie obciążony względem swoich możliwości organizacyjnych i finansowych.

CSDDD — węższy zakres należytej staranności

Nowelizacja CSDDD zawęża obowiązki:

• do własnej działalności, spółek zależnych i bezpośrednich partnerów biznesowych,
• eliminuje wymogi dla niższych szczebli łańcucha dostaw,
• zmniejsza częstotliwość aktualizacji raportów z rocznej do pięcioletniej,
• pozostawia kwestie odpowiedzialności w gestii przepisów krajowych,
• odracza terminy wdrożenia (2028 i 2029 r. w zależności od wielkości firmy).

To decyzja, która ma realny wpływ na koszty funkcjonowania przedsiębiorstw międzynarodowych. W poprzednim kształcie obowiązki obejmowały cały — często globalny — łańcuch dostaw, co było niezwykle trudne do kontrolowania. Teraz przepisy są bardziej pragmatyczne i skupiają się na obszarach, na które firma ma faktyczny wpływ. Jednocześnie oddanie odpowiedzialności krajowym regulacjom może oznaczać różnice w standardach — i dla prawników to oznacza konieczność stałego monitorowania przepisów lokalnych.

Taksonomia UE — mniejsze wymogi dla firm

Taksonomia obejmie tylko firmy:

• z ponad 1 000 pracownikami i
• przychodami powyżej 450 mln euro.

Obowiązki:

• stają się dobrowolne dla mniejszych firm,
• dopuszczono raportowanie działań częściowo zgodnych z taksonomią,
• ograniczono obowiązek do 30% dotychczasowych danych.

Dla praktyki prawnej i compliance to ogromne uproszczenie. Do tej pory raportowanie zgodności z taksonomią było jedną z najbardziej wymagających części obowiązków ESG. Nowe zasady oznaczają mniej formalności i mniejsze ryzyko błędów, szczególnie w przypadku mniejszych i średnich firm, dla których często była to kwestia barier kosztowych i kadrowych.

CBAM — ulgi dla małych importerów

Z obowiązków CBAM wyłączono firmy, które importują mniej niż 50 ton rocznie towarów objętych mechanizmem. Dzięki temu z regulacji zostanie wyłączonych 90% firm.

Dla sektora MŚP to kluczowe odciążenie. CBAM, choć istotny z perspektywy polityki klimatycznej UE, dla wielu małych importerów oznaczałby nieproporcjonalne koszty wdrożenia systemów ewidencji i raportowania emisji. Dobrze, że regulator dostrzegł tę nierówność i wprowadził progi ochronne.

Pakiet Uproszczeń Omnibus to zdecydowany krok w stronę większego pragmatyzmu w unijnych regulacjach. Zmiany:

• redukują formalności i koszty raportowania,
• odciążają mniejsze firmy, które wcześniej miałyby trudności w spełnieniu wysokich wymogów ESG,
• uproszczą pracę prawnikom i działom compliance, eliminując niejasności i zmniejszając ryzyko sankcji za niepełne lub błędne raporty.

Warto jednak pamiętać, że choć obowiązki zmieniają się na korzyść firm, nadal wymagana jest czujność i bieżące dostosowywanie się do przepisów krajowych i unijnych. Szczególnie że zapowiadany na 2025 r. przegląd CBAM może przynieść kolejne zmiany.